Programma 1 - Samenleving

Onze visie

Terug naar navigatie - Onze visie

In Sliedrecht is de samenleving veilig en inclusief. Er zijn sterke verbindingen en de tolerantie is groot. Iedereen doet mee naar vermogen en niemand valt tussen wal en schip.

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Het sociaal domein staat financieel onder druk, terwijl de maatschappelijke uitdagingen onverminderd toenemen. Een steeds grotere groep mensen heeft moeite om financieel rond te komen, de effecten van de dubbele vergrijzing en daarmee de druk op onder andere de arbeidsmarkt en in de zorg wordt steeds meer zichtbaar, het aantal vluchtelingen dat tijdelijk of voor langere tijd in Sliedrecht zal verblijven neemt toe. Dit zal in 2025 extra maatregelen vragen om binnen de financiële kaders te blijven werken aan een veilige en inclusieve samenleving. Zeker in relatie tot de verwachte financiële tekorten vanaf 2026. De nieuwe Miljoenennota heeft daarnaast ook gevolgen voor de gemeentelijke begroting vanaf 2025, op welke onderdelen dit consequenties heeft en in welke mate valt op dit moment nog niet in detail te omschrijven. 

Naast deze maatschappelijke ontwikkelingen komt er ook beleidsmatig veel op ons af met de programma’s vanuit het Rijk: de Hervormingsagenda Jeugd, het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming, het Integraal Zorgakkoord, Het Gezond Actief Leven Akkoord, het Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen, de doordecentralisatie Beschermd Wonen etc. Het laten slagen van deze programma’s vergt een basis van een goed werkende toegang en een passend ondersteuningsaanbod vanuit het Bonkelaarhuis; dichtbij de inwoners, integraal en met het juiste mandaat. Vroegtijdig signaleren en preventieve inzet, aansluitend op de principes van positieve gezondheid en 'normaliseren', blijven hierbij van belang om grotere problemen te voorkomen. We willen dat er voor iedere inwoner die ondersteuning nodig heeft, passende ondersteuning beschikbaar blijft. Daarom blijven we niet alleen met onze lokale partners innoveren en de sociale structuur versterken, maar hebben we ook onze regionale partners hard nodig. Dit vraagt om een sterke regionale samenwerking met ruimte voor lokaal maatwerk. 

Om het vangnet voor onze inwoners die (tijdelijk) hulp en ondersteuning nodig hebben te borgen moeten we keuzes maken. De nog steeds groeiende vraag naar ondersteuning zorgt voor stijgende uitgaven, terwijl de beschikbare middelen vanuit het Rijk steeds minder worden. Dit betekent dat we samen met onze partners en gemeenschappelijke regelingen keuzes moeten gaan maken over wat we blijven doen en wat we niet meer gaan doen. Het nieuwe subsidiekader dat in 2024 is vastgesteld, geeft richting voor de afspraken die we met elkaar kunnen gaan maken. Daarnaast lopen er verschillende bestuursopdrachten, waaronder de bestuursopdracht “Verkenning bijdrage aan verminderen financiële problematiek gemeenten” bij zowel de GR Sociaal als de GR DG&J. 

Een laagdrempelige toegang met passende ondersteuning vanuit het Bonkelaarhuis blijven realiseren kan alleen maar in relatie met een stevige sociale infrastructuur. Logische ontmoetingsplekken en  sociale, culturele en sportvoorzieningen zijn van belang, zodat inwoners anderen kunnen ontmoeten, mee kunnen doen en talenten kunnen ontwikkelen. Om deze preventieve structuur te verstevigen zijn we in 2024 gestart met een versteviging van samenwerking tussen verschillende maatschappelijke partners op het gebied van sport en preventie. In 2025 willen we door de inzet van cultuureducatie met kwaliteit de verbindingen tussen het onderwijs en culturele organisaties verstevigen, zodat de kinderen nog meer in aanraking met cultuur komen. Cultuur stimuleert immers niet alleen de ontwikkeling van talent en creatief denkvermogen, maar het verbindt groepen en generaties en betrekt mensen bij de samenleving. En deze kracht van cultuur willen we hiermee versterken. 

De grootste uitdaging waar we voor blijven staan is het vergroten van de veerkracht van onze inwoners. Hierbij blijven we onverminderd inzetten op versterken van het ‘normale leven’, door middel van het verstevigen van de onderlinge verbondenheid in buurten en wijken. Zo willen we de informele (hulp) structuren verstevigen. Hiermee willen we realiseren dat de context waarin het normaal is dat mensen elkaar helpen wordt verstevigd.  Daarnaast blijven we inzetten op het voorkomen van ‘problematiseren’ van alledaagse problemen – de oplossing van een probleem hoeft niet altijd een maatwerkvoorziening te zijn.  en kan ook buiten de voorzieningen van de gemeente gevonden worden, bijvoorbeeld in het netwerk van de inwoner. Dit vraagt ook om een verdere aanscherping van de verordening jeugdhulp, in navolging van de verordening maatschappelijke ontwikkeling die recent is aangescherpt.

Daarnaast zetten we stevig en meer in samenhang in op preventie, gezonde leefstijl en een gezonde, inclusieve sociale en fysieke leefomgeving. De ruimtelijke ontwikkelingen bieden de kans omde vanuit de bestaande context de toekomstige samenleving van Sliedrecht vorm te geven. Hierbij zetten we erop in dat de ruimtelijke ontwikkeling niet alleen bijdraagt aan het vergroten en beschermen van de (mentale en fysieke) gezondheid van onze inwoners, maar ook aan toegankelijkheid, zodat inwoners met een fysieke, psychische en/of verstandelijke beperking makkelijker kunnen participeren in onze samenleving. Hiermee willen we faciliteren dat iedereen naar vermogen mee kan doen in onze samenleving. Daarnaast verbinden we de ruimtelijke opgaven aan onze sociale opgaven door goed te kijken naar wat de sociale vraagstukken in een wijk zijn om daar vervolgens in onze ruimtelijke opgaven bij aan te sluiten. Een voorbeeld hiervan is het Integraal Kindcentrum aan de Valkweg, dat een bijdrage zal leveren aan het versterken van de verbindingen in de wijk. 

Een passende ruimtelijke ontwikkeling is noodzakelijk om de preventieve structuur in de toekomst te verstevigen. En een integrale aanpak van zorg, sociaal, economie en ruimtelijke ontwikkeling is nodig om voorzieningen in stand te houden en zorg en ondersteuning te kunnen blijven bieden aan kwetsbare inwoners. Als gevolg van de dubbele vergrijzing, de krapte op de arbeidsmarkt in relatie tot uitgestelde zorg, het langer zelfstandig thuis wonen zal de zorgvraag in de toekomst alleen maar verder toenemen. De op te stellen woonzorgvisie gaat helpen om richting de toekomst keuzes te maken ten aanzien van de ruimtelijke en sociale structuur om kwetsbare inwoners de juiste ondersteuning te bieden zodat zij zo lang mogelijk op een prettige manier thuis kunnen blijven wonen. Een belangrijk aandachtspunt hierbij is de huisartsenzorg. Samen met Drechtdokters, VGZ en de lokale huisartsen werken wij samen om de continuïteit van de huisartsenzorg voor de inwoners te borgen.

Om het arbeidsmarktpotentieel te vergroten zetten we samen met de GR Sociaal ook in op het verstevigen van de ketenaanpak participatie, in aansluiting op nieuwe wettelijk kader dat het Rijk aan het ontwikkelen is. Begeleiding van inwoners die participeren via laagdrempelige activiteiten of (beschut) werk kan eenvoudig worden op- en afgeschaald, zonder dat inwoners het risico lopen om inkomen te verliezen. We blijven sturen op ontwikkeling waarbij inwoners zich niet belemmerd voelen door drempels. Mogelijk kunnen deze en andere kansen in 2025 hun beslag krijgen in nieuw beleid en uitvoering en/of in aansluiting worden gebracht op het nieuwe wettelijk kader.

In lijn met ons Integraal Veiligheidsplan (IVP) blijven we inzetten op veiligheid en leefbaarheid. We werken aan het beperken van woonoverlast en personen in een kwetsbare positie met de juiste begeleiding en hulp veilig te kunnen laten wonen in de wijk. Een deel van onze inwoners veroorzaakt overlast. Door vroegtijdig in te zetten op complexe situaties, kunnen overlastmeldingen, verzwaring van de problematiek en escalatie worden voorkomen. Recent (sept 2024) is het Convenant regionale aanpak woonoverlast medeondertekend door Tablis Wonen om hier samen met de gemeente en andere partners in op te trekken. Buurtbemiddeling is een vast onderdeel in de eerste fase van burengerucht. Ook zij komen ook steeds vaker complexere situaties tegen in de praktijk. Met Tablis Wonen maken we prestatieafspraken voor 2025: de inzet is om samen de verantwoordelijkheid te nemen voor buurtbemiddeling. 

Kernopgave Veilig en Inclusief

Terug naar navigatie - Kernopgave Veilig en Inclusief

We vinden het belangrijk dat inwoners voor zichzelf én voor elkaar zorgen. En wij zorgen voor een passend vangnet als er een steun in de rug nodig is. 

Om onze sociale structuur betaalbaar te houden en te kunnen blijven investeren in inclusieve en veilige buurten, hanteren we in 2025 - in lijn met het collegewerkprogramma - de volgende vier ambities:

  1. We maken werk van een veerkrachtige samenleving;
  2. We verstevigen het 'normale leven' door verbinding aan te brengen tussen gezondheid, sport, welzijn en onderwijs;
  3. We verstevigen de bestaanszekerheid en ontwikkelkansen van onze inwoners,
  4. We maken werk van veilige en veerkrachtige buurten.

Ambities

Terug naar navigatie - Ambities

Ambitie 1: We maken werk van een veerkrachtige samenleving

Terug naar navigatie - Ambitie 1: We maken werk van een veerkrachtige samenleving

De ondersteuningsvragen binnen het sociaal domein blijven groeien. Dit komt onder andere door maatschappelijke ontwikkelingen zoals onder andere de dubbele vergrijzing, kansenongelijkheid en mondiale onrust.  Terwijl onze samenleving complexer wordt, nemen ook de verwachtingen toe dat veel alledaagse problemen via de professionele ondersteuning kunnen worden opgelost. Dit leidt niet alleen tot hogere kosten, maar ook tot een cultuur waarin we steeds meer zijn gaan diagnostiseren, labelen en behandelen.  

We blijven vanuit het principe positieve gezondheid investeren in een preventieve structuur om de veerkracht van onze inwoners te behouden of te vergroten. Met  een brede kijk op gezondheid en welzijn dragen we bij aan het vermogen van mensen om met fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. En om zoveel mogelijk eigen regie te voeren. Dit doen we door het principe 'normaliseren' samen met onze partners vorm te geven door een context te creëren waarin het normaal is om andere mensen te helpen, gewone problemen gewoon worden opgelost en er een passend vangnet wordt gerealiseerd voor mensen die (tijdelijk) ondersteuning nodig hebben gericht op wat op 'wat heb je nodig' en niet op 'wat heb je?'

Speerpunten

Ambitie 2: We verstevigen het 'normale leven' door verbinding aan te brengen tussen gezondheid, sport, welzijn en onderwijs

Terug naar navigatie - Ambitie 2: We verstevigen het 'normale leven' door verbinding aan te brengen tussen gezondheid, sport, welzijn en onderwijs

We willen het ‘normale leven’, zoals al omschreven onder de ambitie 'We maken werk van een veerkrachtige samenleving', verstevigen door een sterkere verbinding aan te brengen tussen gezondheid, sport, welzijn en onderwijs. Door deze verbinding kunnen we in samenhang inzetten op preventieve structuur waarin de sociale en fysieke leefomgeving onze inwoners faciliteert om een gezonde leefstijl aan te nemen en naar elkaar om te zien in inclusieve samenleving. Hiermee willen we de veerkracht van onze inwoners verstevigen en zo druk op de sociale voorzieningen af laten nemen.

Speerpunten

Ambitie 3: We verstevigen de bestaanszekerheid en ontwikkelkansen van onze inwoners

Terug naar navigatie - Ambitie 3: We verstevigen de bestaanszekerheid en ontwikkelkansen van onze inwoners

We willen dat iedereen mee kan doen naar vermogen en dat inwoners zo veel als mogelijk voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen. Bestaanszekerheid is een belangrijke voorwaarde om mee te kunnen doen naar vermogen en voor jezelf en elkaar te kunnen zorgen. Het is ook een belangrijke voorwaarde om je als mens te kunnen ontwikkelen, en tegelijkertijd draagt (door)ontwikkeling bij aan bestaanszekerheid. Niet alleen omdat er wellicht (meer) inkomen kan worden verkregen uit werk, maar ook omdat inwoners dan meer kennis en vaardigheden hebben om hun eigen leven vorm te geven, waaronder ook financiële administratie.

Als gemeente dragen we direct bij aan bestaanszekerheid en ontwikkelkansen door uitvoering te geven aan de Participatiewet, Arbeidsmarktregio-beleid, WSW voorziening Drechtwerk (en de doorontwikkeling naar een Sociaal Leerwerkbedrijf), lokale participatieplekken en minimabeleid. Vanuit deze beleidsterreinen zetten we in op het voorzien in (aanvullend) inkomen en ontwikkeling naar werk of andere betekenis gevende dag invulling. Daarbij zetten we vanuit de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening in op het voorkomen van schulden en het zo snel mogelijk en goed oplossen van schulden. Beleidsterreinen die ook bijdragen aan het versterken van bestaanszekerheid zijn de investeringen die we als gemeente doen op de gelijke ontwikkelkansen voor kinderen en jongeren en onze inzet in het bestrijden van laaggeletterheid (het vergroten van basisvaardigheden).

Net als bij meer gemeenten in Nederland neemt het aantal inwoners dat gebruik moet maken van een participatiewet-uitkering iets toe. Dat komt enerzijds omdat de uitstroom afneemt. Inwoners die kunnen werken zijn in deze arbeidsmarkt vaak al aan het werk. Dat betekent dat de inwoners die nu nog gebruik moeten maken van een uitkering een grote(re) afstand hebben tot de arbeidsmarkt door bijvoorbeeld ziekte of beperkingen of persoonlijke omstandigheden. Het aantal (voorheen) Wajongers neemt ook gestaag toe in de participatiewet. Tegelijkertijd is er sprake van instroom door statushouders, deze zijn in hun inburgeringsperiode vaak aangewezen op een uitkering. 
In 2025 wordt de reeds gestarte herijking van het re-integratie en participatiebeleid voortgezet met aandacht voor aanpassing van methodieken, instrumentarium en ontwikkelprogramma op de (toenemende) zwaarte en specifieke (doelgroep)kenmerken van de uitkeringsgerechtigden. Daarbij is ook aandacht voor het bevorderen van maatschappelijke participatie en parttime werk en pro actief benaderen van kwetsbare jongeren om hen een zo groot mogelijke kans te bieden op een zo zelfstandig mogelijk bestaan.  

Het Rijk wil dat gemeenten hun arbeidsmarktregio's gaan (door)ontwikkelen naar een netwerkstructuur waar alle inwoners uit de arbeidsmarktregio op een duidelijk vindbare plek terecht kunnen met al hun vragen rondom loopbaanontwikkeling en Werk. Deze ontwikkeling zal in 2025 zijn beslag krijgen. De GR sociaal geeft deze ontwikkeling vorm binnen de kaders die wij als gemeente gesteld hebben. Wij vinden dit van belang omdat een goed functionerende arbeidsmarkt bijdraagt aan ontwikkelkansen en loopbaanmogelijkheden voor al onze inwoners.

Daarnaast wil het Rijk ook dat gemeenten hun WSW voorziening gaan (door) ontwikkelen naar Sociaal Leerwerkbedrijven. Ook dit zal zijn beslag krijgen in 2025.

Tot slot wordt er een nieuw beleid Schuldhulpverlening opgeleverd, met aandacht voor het implementeren van de (landelijk afgesproken) basisdienstverlening Schuldhulpverlening.

Speerpunten

Ambitie 4: We maken werk van veilige en veerkrachtige buurten

Terug naar navigatie - Ambitie 4: We maken werk van veilige en veerkrachtige buurten

Een wijk- en buurtgerichte aanpak kan bijdragen aan versterking van de sociale basis en leefbaarheid. Daarom is het project gestart om te komen tot buurtagenda’s. Een buurtagenda is een agenda van en voor bewoners uit de buurt en bestaat uit vraagstukken waar zij graag mee aan de slag willen. De gemeente ondersteunt waar nodig door middelen beschikbaar te stellen en het proces te faciliteren. De realisatie hiervan zal in 2025 plaatsvinden.

In lijn met ons Integraal Veiligheidsplan (IVP) blijven we inzetten op veiligheid en leefbaarheid. We werken aan het beperken van woonoverlast en personen in een kwetsbare positie met de juiste begeleiding en hulp veilig te kunnen laten wonen in de wijk. Een deel van onze inwoners veroorzaakt overlast. Door vroegtijdig in te zetten op complexe situaties, kunnen overlastmeldingen, verzwaring van de problematiek en escalatie worden voorkomen. Recent (sept 2024) is het Convenant regionale aanpak woonoverlast medeondertekend door Tablis Wonen om hier samen met de gemeente en andere partners in op te trekken. Buurtbemiddeling is een vast onderdeel in de eerste fase van burengerucht. Ook zij komen ook steeds vaker complexere situaties tegen in de praktijk. 
Met Tablis Wonen maken we prestatieafspraken voor 2025: de inzet is om samen de verantwoordelijkheid te nemen voor buurtbemiddeling. 

Met de Aanpak Voorkomen Escalatie (AVE) willen we zo vroegtijdig mogelijk voorkomen dat complexe situaties (verder) uit de hand lopen. Het is een methodiek die richting geeft aan gecoördineerde regie op het snijvlak van zorg en veiligheid die we in 2025 gaan invoeren. Hierbij betrekken we onze (veiligheids)partners, zoals politie en Tablis wonen. 
Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit houdt onze aandacht, we ontwikkelen een Persoonsgerichte aanpak (PGA) in lijn met onze buurgemeenten en sluiten hiermee ook aan bij het AVE model zoals eerder benoemd. Het preventie- en handhavingsplan alcohol en drugs wordt integraal geactualiseerd. 

Er zijn veel mogelijkheden waar inwoners hun klachten, verdachte situaties of overlast kunnen melden. Wellicht melden zij helemaal niet. Sommige van deze meldingen worden rechtstreeks doorgezet zonder tussenkomst van "systemen", waardoor deze niet in de cijfers terugkomen. Ons veiligheidsbeeld, gebaseerd op de (politie)cijfers, kán daardoor niet overeenkomen met de werkelijkheid. We zetten in 2025 in op het vergroten van de aangifte- en meldingsbereidheid. Zo komen we tot meer inzicht en de daarbij benodigde inzet om Sliedrecht nog veiliger te maken.

Kritische geluiden zijn essentieel voor de democratie en de rechtsstaat en de ruimte voor het uiten van maatschappelijk ongenoegen staat dan ook niet ter discussie. Het toenemend maatschappelijk ongenoegen, de vergroting van polarisatie en radicalisering/extremisme proberen we samen met onze veiligheidspartners, maar ook met maatschappelijke partners zoals de religieuze gemeenschappen te verminderen om zo de sociale stabiliteit te borgen. 

Omdat criminaliteit zich niet aan gemeentegrenzen houdt, is het belangrijk om krachten te bundelen om het waterbedeffect tussen de gemeenten van Drechtsteden Buiten zoveel mogelijk te voorkomen. Samenwerken is essentieel voor de inzet van (schaarse) capaciteit, om barrières op te werpen, zodat criminelen hun misdrijven niet kunnen en willen plegen in onze gemeente, maar ook niet in buurgemeenten. We zetten daarom na evaluatie in op de voortzetting van het Bestuurlijk Interventie Team (BIT) met onze partners in Drechtsteden Buiten in 2025. We versterken ook onze inzet op ondermijning op de terreinen van automotive, bedrijventerreinen en buitengebied door sterker samen te werken in de regio. 

Agressie, geweld of intimidatie tegen bestuurders of politieke ambtsdragers is ingrijpend en onacceptabel. Bovendien ondermijnt deze vorm van agressie het functioneren van de overheid. Daarom volgt de gemeente Sliedrecht de landelijke richtlijnen waar het gaat om preventie en doen wij zo nodig aangifte en bieden wij ondersteuning en advies aan onze medewerkers, bestuurders en politieke ambtsdragers. 

Ook in 2025 werken wij verder aan fysieke veiligheid. Vanuit Openbare orde en veiligheid zoeken we altijd de samenwerking met ruimtelijke ontwikkeling, met het sociaal domein, met verkeer en vervoer, zowel op beleidsniveau als in de uitvoering.  
 
Opvang vluchtelingen

Hoewel de Richtlijn Tijdelijke Bescherming Oekraïense vluchtelingen in maart 2025 afloopt, verwachten we dat opvang als gevolg van de voortdurende oorlog helaas langer nodig is, waardoor de richtlijn zal worden verlengd. Veel Oekraïners hebben werk en kinderen gaan naar school en raken ingeburgerd. Samen met de andere gemeenten binnen de Veiligheidsregio ZHZ denken wij na over de lange termijn scenario's voor duurzame opvang, begeleiding en ondersteuning.  

We verwachten dat eind 2025 de asielopvang van het COA in Sliedrecht Noord operationeel is. We streven ernaar de noodopvang in het gemeentekantoor zo lang als nodig en mogelijk is open te houden, tot uiterlijk de opening van een AZC. We zijn in overleg met de VR ZHZ en het COA over de wijze waarop de exploitatie in de toekomst vorm zal krijgen. Net als in de noodopvang in het gemeentekantoor, blijven we er met de komst van het azc, samen met onze partners, voor zorgen dat er voldoende activiteiten zijn voor de vluchtelingen.

Speerpunten

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Beleidsindicatoren
Naam indicator Meest recente waarde Sliedrecht Streefwaarde
% van de inwoners dat problemen zelf of samen met bekenden (eigen sociaal netwerk) kan oplossen 90% (2021) 92%
Gemiddelde cijfer dat klanten aan de dienstverlening in het Bonkelaarhuis geven 8,4 (2022) 8,4
% huishoudens met een bijstandsuitkering 4,54% (aug 2024) 4%
Gemiddeld cijfer dat inwoners geven voor het prettig wonen in de buurt 7,5 (2023) 7,5